Kate Mosse - Labirynt, 01

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Kate Mosse
LABIRYNT
Przełożyła
Agnieszka Barbara Ciepłowska
Prószyński i
S-ka
1 |
S t r o n a
Ty tut oryginału:
LABYRINTH
Copyright © Mosse Associates Ltd 2005
Ali Rights Reserved
Projekt okładki:
Emma Wallace
Ilustracja na okładce (hieroglif):
Laura Brett
Redakcja:
Magdalena Koziej
Redakcja techniczna:
Małgorzata Kozub
Korekta:
Bronisława Dziedzic-Wesołowska
Łamanie komputerowe:
Ewa Wójcik
ISBN 83-7469-263-4
Wydawca:
Prószyński i S-ka SA
02-651 Warszawa, ul. Garażowa 7
Przygotowalnią: Notus, Warszawa, tel. (0-prefiks-22) 654-36-06
Druk i oprawa: Drukarnia Naukowo-Techniczna - oddział PAP SA
ul. Mińska 65, 03-828 Warszawa
2 |
S t r o n a
Mojemu ojcu, Richardowi Mosse, człowiekowi prawemu,
współczesnemu
chevalier
I Gregowi - jak zwykle - za wszystko,
co było, jest i będzie.
3 |
S t r o n a
OD AUTORKI
Notka historyczna
W marcu roku 1208 papież Innocenty III zarządził krucjatę przeciw-
ko chrześcijanom zamieszkującym południowe tereny dzisiejszej Francji,
znanym współcześnie jako katarzy. Sami siebie nazywali oni
bom chré-
tiens,
czyli „dobrymi chrześcijanami", znakomity teolog Bernard z Clair-
vaux określał ich mianem albigensow, a w rejestrach inkwizycji figurują
jako - heretycy. Innocenty III postawił sobie za cel usunięcie katarów
z obszaru Langwedocji i przywrócenie w tym rejonie autorytetu Kościo-
ła katolickiego. Wsparli go w tych dążeniach francuscy baronowie, któ-
rzy liczyli na możliwość zdobycia nowych ziem, bogactwa oraz osiąga-
nia niebagatelnych korzyści z handlu po ujarzmieniu niepodległej
szlachty Południa.
Choć wyprawy krzyżowe jako takie były istotnym elementem średnio-
wiecznego życia chrześcijańskiego od schyłku jedenastego wieku i choć już
w roku 1204, podczas czwartej krucjaty, w czasie oblężenia Żary chrześci-
janie zwrócili się przeciwko chrześcijanom, to właśnie za sprawą krucjaty
przeciw albigensom święta wojna przeniosła się na obszar Europy. Prze-
śladowania katarów doprowadziły bezpośrednio do powstania w roku
1231 świętej inkwizycji pod auspicjami dominikanów, zwanych także
„psami Pana"
(Domini canes).
Niezależnie od religijnych motywów działań Kościoła katolickiego
oraz niektórych przywódców wypraw krzyżowych, takich jak na przykład
Szymon de Montfort, krucjata przeciw albigensom była w rzeczywistości
wojną okupacyjną i okazała się punktem zwrotnym w historii ziem wcho-
dzących w skład dzisiejszej południowej Francji. Była końcem niepodleg-
łości europejskiego Południa i spowodowała upadek wielu tradycji, ide-
ałów oraz zmianę sposobu życia.
Ani słowo „katar", ani wyraz „krucjata" nie zaistniały nigdy w śre-
dniowiecznych dokumentach. Armia Kościoła katolickiego w języku
d'oc
nazywana była
l'Ost.
Ponieważ jednak wyżej wymienione terminy, w śre-
dniowieczu zakazane, obecnie znajdują się w powszechnym użyciu, po-
zwoliłam sobie na ich stosowanie.
4 |
S t r o n a
Notka lingwistyczna
W okresie średniowiecza język oksytański,
langue d'oc,
od którego wy-
wodzi się nazwa Langwedocja, był mową całego Południa dzisiejszej Fran-
cji, od Prowansji po Akwitanię. Był to także język chrześcijańskiej Jerozo-
limy oraz obszarów zajętych w następstwie krucjat od roku 1099. Używano
go również na niektórych terenach północnej Hiszpanii, a także w północ-
nych Włoszech. Jest zbliżony do prowansalskiego i katalońskiego.
W trzynastym wieku na północnych obszarach dzisiejszej Francji do-
minował
langue d'oil,
poprzednik współczesnego języka francuskiego.
W czasie ekspansji Północy na Południe, która rozpoczęła się w roku
1209, francuscy baronowie narzucili swoją mowę podbitym regionom, ale
już od połowy wieku dwudziestego rozpoczęło się odrodzenie języka oksy-
tańskiego, używanego przez pisarzy, poetów i historyków, takich jak René
Nelli, Jean Duvernoy, Déodat Roché, Michel Roąuebert, Annę Brenon,
Claude Marti i innych. Powstała dwujęzyczna szkoła oc-francuska, zloka-
lizowana w La Cite, sercu średniowiecznej warowni Carcassonne. Oksy-
tańska pisownia nazw miast i regionów występuje na drogowskazach jed-
nocześnie z francuską.
W „Labiryncie", dla rozróżnienia mieszkańców Pays d'Oc - Okcytanii
- oraz francuskich najeźdźców, używam odpowiednio języka oksytańskie-
go i francuskiego. Dla przykładu: Carcassona i Carcassonne, Tolosa i Tu-
luza, Besiers i Béziers.
Wyjątki z poezji oraz przysłowia zostały zaczerpnięte z „Proverbes &
Dictons de la langue d'Oc", zebranych w tym dziele przez opata Pierre'a
Trinquiera oraz z „33 Chants Populaires du Languedoc".
Oczywiście istnieją różnice pomiędzy średniowieczną pisownią języka
oksytańskiego oraz współczesnymi zapisami. Dla uzyskania pewnej jed-
nolitości opierałam się na „La Planąueta", słowniku oksytańsko-francus-
kim autorstwa Andre Lagarde'a. Krótki słowniczek zamieściłam na koń-
cu tej książki.
5 |
S t r o n a
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • klobuckfatima.xlx.pl